Dýuna atly romany 50-nji ýyllarda bir haramzada ýazýar we şol roman dünýä edebiýatynyň klassiki eserleriň sanawuna girýär. Romanyň gysgaça mazmuny şeýleräk: —Gelejekde kosmosda adamzat gaýyp ýör we planetalaryň birinde Spaýs atly güýçli narkotik önýär. Ol narkotiki ulanýan adam adatdan daşary bilgiç, ekstrasens bolýar. Şol planetaň ady Arakis we ol ýeriň ýaşaýjylary biziň Araplarymyzy ýatladýar. Dýuna roman meň gowy görýän kitaplarymyň hataryna girýär we bir näçe gezek okalan. Dogrysy kitaby näçe okasamda ondaky "zäheri" diňe ýaňy…

Sowuk gyş güni patyşa yanyna wezirini alyp öz halkyny görmek maksady bilen ýola çykýar. Bir ýabyñ kenarynda işläp oturan bir garry ýaşulyny görýär. Ol ýaşuly elindäki derileri suwa salyp ýençyärdi. Patyşa bu garry ýaşuly bilen salamlaşýar: "Salamunaleýkum eý piri pany". Garry:"Aleýkumsalam eý serdary jahan". Patyşa soraýar:"Altylarda näme etdiñ" Garry:"Alta altyny goşmasak otyz ikä ýetenok". Patyşa:"Gijelerine oýanmadyñmy" Garry:"Oýandyk ýöne illere ýarady". Patyşa gülüp:"Bir gaz ugratsam ütermisiñ" Garry:"özem sesini çykartman" Patyşa baş weziri bilen garrynyñ ýanyndan gaýtýarlar.…

Wýetnam söweşinden soň bir amerikan esgeri öýüne gaýdyp barmanka maşgalasyna jañ edýär. “Eziz ejem we kakam. Öýe gaýdyp barmakçy bolyaryn ýöne sizden bir zat soramakçy ýagny Bir dostumy ýanym bilen alyp gaýtmak isleýärin. "Elbetde, oglum" diýip, maşgalasy aýdýar, "yöne bilmeli bir zadyňyz bar. Uruşda dostum agyr ýaralandy. Partlama netijesinde elini we aýagyny ýitirdi. Hiç kimi ýok. Men ony ýeke goýup bilemok Onuň hem biziň bilen ýaşamagyny isleýärin. Siz muña nähili garaýarsynyz?" “Oglum, bu gaty gynandyryjy…