Türkmen Dili

Türkmen Diliniň Ýitip Barýan Sözi: ERMEK (to be)

Essalawmaleýkim ildeşler. Türkmen diliniň ýiten bir baýlygy hakynda sizleri habardar etmek isledim we köňlüm bu sözüň gaýtadan dikeldilmegini isleýär. O ýiten baýlygymyz: ermek işligi. Türkçe bilýänleriň köpüsi bu işligi Türk dilindäki "ermek" ýagny "ýetmek" işligina çalymdaş öýden bolmagy mümkin emma bu 2 işlik tapawutlydyr. Iňlis dilinde " to be " we " to become " işlikleri bar. Bu işlikleriň ikisi-de Türkmençä " bolmak " diýe terjime edilýär. Bu 2 işlik tapawutlydyr we Türkmençede-de aslynda tapawutly…

ARZUWLARYŇ DÜNÝÄSINDE ÝAŞAÝAN GYZ

Suratyň çeşmesi: www.activebeat.com Maral on ýedi ýaşyna ýeten ýetginjekdi. Elmydama oý-pikir içinde ýaşar, ünsi dowamly başga ýerlerde bolardy. Ejesi muny ir ýaşda aňsa-da, näme üçindir aladasyny etmeýärdi. Belki, öýüň güzerany ony başagaý edip, muňa kän bir wagt tapdyrmaýardy. Başagaýlyk ony iň zerur işlerinden alyp galýardy. Alajyny gözlän bolsa, muňa bir çäre hem tapylardy. Bir zadyň çäresini tapmak üçin hem wagt hem-de zerurlyk gerekdi. Ony bolsa häzirlikçe Maralyň ejesi edip biljek güýç-kuwwatda däldi. Maraljanyň ejesi bäş…

ARZUWLARYŇ DÜNÝÄSINDE ÝAŞAÝAN GYZ

Giýew näme köreken näme

Türkmençilikde köp adamlar giýew bilen körekeniň tapawudyny bilenok.Hat-da uly adamar hem han-ha körekenim diýip ýörler. Dogrysy giýew bir köreken başga bir zat. Giýew-bu gyzyňy durmuşa çykaraňdan soň baran ýerinde onuň adamsy öz çagalary bilen sagamanja gowy ýaşaşyp ýörseler maşgalasyny hiçhili hor saklaman ekleýän bolso ondo oňa Türkmen aga giýew diýýär. Köreken-bu gyzyny durmuşa çykarandan soň bir bihepbe özünden bolan çagalaryny aýalyny kösäp ekläp bilmese işsiz gezip ýörse bu zatlara gyzyň kakasy dözmän öz öýüne göçürip…

MAKALAM.COM-YŇ USSAT WE HÖWESJEŇ ÝAZYJYLARDYR MUŞDAKLARYNA!

Dürli ugurlarda okaýan we zähmet çekýän, gymmatly wagtlarynyň belli bir bölegini makaladyr oýlanmalara sarp edýän ildeşlerimizi görüp, diýseň begenýärin. Şeýle höwes we hyjuw bilen irginsiz ýazylýan eserleriň geljekde hasam peýdaly çeşmä öwrüljekdigine hem doly ynanýaryn. Esasanam IT, geografiýa, ekonomika, medisina, psihologiýa, injinerlik we sanaman geçen beýleki ulgamlarda işleýän we hünär öwrenýän ildeşlerimiziň, durmuşa dürli nukdaýnazarlardan garamaklary, öz pikirlerini bir-birine meňzemeýän žanrlarda beýan etmekleri meni hasam guwandyrýar. Häzirlikçe ýazylýan her bir eseriňiziň gymmaty altyna barabar bolmasa-da,…

MAKALAM.COM-YŇ USSAT WE HÖWESJEŇ ÝAZYJYLARDYR MUŞDAKLARYNA!

Ewfemizmler bilen mylakatly gepleşik

Türkmen dili özüniň jemgyýetçilik hyzmatyny gepleýiş dili hem ýazuw dili görnüşlerinde ýerine ýetirýär. Bularyň hersiniň halkymyzyň dil baýlygyny ulanmakda özboluşly aýratynlyklary bar. Gepleýiş dilinde, aýratynam, ýönekeý gepleşikde duýga ýakymsyz täsir edýän gödek sözlere,wulgarizmlere(binamys,haramzada we ş.m) hatda ýazuw dilinde ulanylmagy mümkin däl paýyş sözlere­de gabat gelinýär. Ene dilimiziň çeper, publisistik, ylmy edebiýatlar, resminamalar ýazylýan görnüşi monolog häsiýetliligi bilen tapawutlanýar. Ol türkmen umumyhalk diliniň iň kämil, normalaşýan görnüşidir. Onda ýönekeý gepleşige mahsus bolan gödek, paýyş sözleriň, wulgarizmleriň…

Ewfemizmler bilen mylakatly gepleşik

Tabu we ewfemizm sözler

Tabu -- at; dini bilim; fransuzça - tabou. 1) Mukaddes hasaplanýan we başgaça edilse zyýan ýetirjek hasaplanýan käbir adamlara, haýwanlara ýa-da zatlara degmegi ýa-da ulanmagy gadagan edýän dini ynanç. 2) Sypat; gadaganlyk bilen goralýan (obýekt, söz, çemeleşiş) 3) sypat, jemgyýetde -- şowsuzlyk. Turkish dictionary app: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.dictamp.turkish Tabu -- Lingwistika. Gadym wagtlarda: käbir sözleri aýtmaklygy, belli bir işi ýerine ýetirmekligi dini taýdan gadagan ediş. Türkmençe düşündirişli sözlük app: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.ttdictionary.turkmen ,,Tabu" sözi Ýuwaş ummanynyň jümmüşindäki adalarda ýaşaýan…

reňkli poçta #7 – türkmen dilinde döretmek näme üçin wajyp?

(Bu makala ilkinji gezek 30-njy iýulda reňkli+ neşirinde paýlaşyldy.) Tomsuň ortaky aýyndan salam! Uzak wagtlap reňkli poçta ýazmadym. Siz muňa ýaltalyk diýiň, men bolsa başagaýlyk. Aýyň aýagyna Aşgabatda iki günläp geçirilen “Go Viral 2023” festiwalyna gatnaşdym; hem diňledim, hem diňletdim 😊. Çäräniň nähili geçendigini eýýäm Instagram saýasynda menden has gowy bilýän bolmagyňyz mümkin. Öňki tanyşlar bilen täzeden didarlaşdym, täze adamlary tanadym. Festiwalyň ikinji gününde türkmen dilinde döretmegiň wajyplygy hakynda öz subýektiw pikirlerimi paýlaşmakçy. Şol pikirleri…

Türkiýedäki täze akademiki neşirde «Türkmenistanda adalgaşynaslyk ylmynyň öwrenilişi» atly makala çap edildi

TÜRKSOÝ halkara guramasynyň döredilmeginiň 30 ýyllyk şanly baýramynyň giňden dabaralandyrylýan günlerinde – ýaňy-ýakynda Türkiýäniň Atatürk adyndaky Medeniýet, dil we taryh instituty tarapyndan türk dilinde neşir edilen «Türki dünýäsinde adalgaşynaslyk ylmynyň öwrenilişi» («Türk dünyasında terim çalışmaları») atly täze kitabyň 345 – 398-nji sahypalarynda «Türkmenistanda adalgaşynaslyk ylmynyň öwrenilişi» («Türkmenistan’da terim çalışmaları») atly makala çap edildi. «Türki dünýäsinde adalgaşynaslyk ylmynyň öwrenilişi» («Türk dünyasında terim çalışmaları») atly täze kitap Türkiýäniň Türk dili jemgyýetiniň başlygy Gürer Gülsewiniň ýolbaşçylygynda 2018-nji ýylda…

Türkiýedäki täze akademiki neşirde «Türkmenistanda adalgaşynaslyk ylmynyň öwrenilişi» atly makala çap edildi