Astronomiýa

TÜRKMENISTANDA HALKALAÝYN WE DOLY GÜN TUTULMA HADYSASY HAÇAN BOLAR?

TÜRKMENISTANDA HALKALAÝYN WE DOLY GÜN TUTULMA HADYSASY HAÇAN BOLAR? 29.04.1976-dan bäri halkalaýyn, 30.06.1954-den bäri doly gün tutulma hadysasy Türkmenistanyň territoriýasynda bolup geçmedi. Indi haçan boljagyny bilmek isleseňiz bu makalamy okamaga dowam ediň! 😌🙌 Ýer ýü­zü­niň haý­sy­dyr bir ýe­rin­de Gü­nüň ýa-da Aýyň tu­tu­landy­gy­ny met­bu­gat we te­le­ýaý­lym ar­ka­ly görensiňiz, eşi­den­si­ňiz. Eý­sem, Gün nä­dip tu­tul­ýar­ka? Bu ha­dy­sa Aýyň Ýer bi­len Gü­nüň ara­ly­gy­na gir­me­gi esasynda ýü­ze çyk­ýar. Aýyň bu he­re­ke­ti Ýe­re kö­le­ge sal­ýar we tümlük ähli ýeri gurşap alýar.…

TÜRKMENISTANDA HALKALAÝYN WE DOLY GÜN TUTULMA HADYSASY HAÇAN BOLAR?

Saturn we onuň ajaýyp halkalary.

Saturn Taňryçasy barada rowaýat: Gadymy Grek Taňrylarynyň şasy Zeusyň kakasy bolan Kranus-a Rumyň halky başgaça Saturn diýip atlandyrypdyr. Saturn altyn asyr döwrüniň (golden age) taňrysydyr. Şol wagtlar süýt we bal derýadan akyp , agaçlarda bolsa taňrylaryň içkisi (nectar) damyp durupdyr we diňe ýaz pasly dowam edipdir. Saturn öz aýal dogany bolan Reýa (RHEA) bilen öýlenýär olardan 6 çaga dünýä inýär we Saturn öz kakasyna zeper ýetireni üçin öz çagalarynyň hem özüne zeper ýetirmeginden gorkup ilkinji…

Saturn we onuň ajaýyp halkalary.

Zenanlaryñ orny diñe aşhanada däldir…

Salam, Astronomiýa söýerleri el galdyryp bilermi? Ya halamaýanam barmyka :)) Iç gysgynç gelip biler şuwagt, ýöne ýene az ýyldan belki siz Marsda bolarsyñyz? Indiki ýazjak makalalarymyñ yzygyderliligi elim boşadygyndan size Astronomiýa we bilim hakynda gowja we gysga makalalar ýazmakchy! Soraglarynyz bolanda teswire ýazyp bilersiñiz! Ilki bilen Astronomiýa diýilende herkimiñ göz öñüne Kosmonawt gelýändir. Meñkide de şeýle ýöne has hem Zenan Kosmonawtlary we Planetalar, meni haýrana goýýar hemişe. Bizin añ düshünjamiz-de Gyz-gelinleriñ orny diñe hojalygy alyp…

Hemmeler nirede

Hemmeler nirede?... Bu soragy ilkinji men bermedim, iň soňky soran kişi hem bolmaryn. Ýer Şary - adamlar üçin uly; kosmos üçin kiçi; içinde ýaşaýyş bolan Planeta. Milyonlarça Galaktikalaryň arasyndaky Milyartlarça planetalardan biri. Alymlaryň hasaplamalaryna görä Dünýämize meňzeş ummasyz planeta bar. Çyndanam hemmeler nirede? Biz Kosmosyň Indeýleri - Afrikanyň bir indeý taýpasyna baryp " Air Podslaryň " işleýşini düşündirmäge synanyşyň. Gulaga kyn eşidilýär şeýlemi? Gulagymyza kiçijek zady dakanymyzda içinden saz we sözleriň gelmesini aýtmak ýeňil bolmasa…

Yyldyzlaryñ emele gelşi ✨

Asman gümmezimizde gijelerine bezeg berýän, ululy-kiçili ýyldyzlaryñ bizlere göz gyrpyshyny görmek mümkin. Yyldyzlaryñ emele gelmegi üçin bir näçe milliýon ýyl gerek bolýar. Ortaça 400milliard ýyldyz galaktikamyzda, ýagny Akmaýanyñ ýolynda her ýylda ortaça 1-2ýyldyz dogulýar. Ÿyldyzlar emele gelmegi üçin galaktikalardaky ýyldyzalara gaz-tozana baý bolan gaz- tozan bulutlarydyr. Şeýle sredadaky maddanyñ ortaça 90%-I gaz halynda bolup, olaryñ 70%’i Wodoroddan (H ýa da H2), 28%’i Geliýdan (He) we galan 2%’i Kislorod, Uglerod ýa da Azot ýaly agyr elementlerden…

Yyldyzlaryñ emele gelşi ✨

Şapak wagty.

GÜN: asman gümmezinde bize iň ýakyn bolan ýyldyzdyr. Günüň 149,9 million kilometr uzakdalygyna garamazdan ara-çägi daş bolsada oňa gözümiz bilen seretsek gözümize zeper ýeter, yöne uzaklygyna garamazdan gyzgynlygy bize ýylylyk yşyk bilen gelýär. Günüň massasy 2*10³⁰ kg agramyna eýedir. Eger Gün birden ýok bolan ýagdaýynda , Mawy zeminimiz doň halda, onuň dartyş güýjiň täsirinden çykyp Älem boşlugyna tarap hereket eder. A eger Gün nurly şöhlesini saçmasyny bes edip gara girdaba öwrülse (massa üýtgemese) ýene doňar…

Şapak wagty.

Syrly geografiýalar #2: Stounhendj

Giriş 51.1789° N, 1.8262° W Stounhendj dünýäde iň syrly we ikoniki gurluşlaryň biridir. Angliýanyň günorta-günbatarynda, Salisbury düzlüginde ýerleşen bu gadymy gurluş müňlerçe ýyl bäri adamlary haýran galdyryp gelýär. Uly daşlaryň tertipli düzülen bu gurluşy arheologlaryň we taryhçylaryň arasynda heniz hem köp sorag belliklerini galdyrýar. Stounhendj diňe bir taryhdan öňki döwürde gurlan gurluş bolman, eýsem mifologiýada we rowaýatlarda hem möhüm orun eýeläpdir. Taryhy we gurluşy: Stounhendj haçan we nädip gurlandygy henizem anyk belli däl. Umuman b.e.öň…

Syrly geografiýalar #2: Stounhendj

Kosmiki tans: Günüň we Aýyň asmandaky tansy - Analema

Kosmiki tans: Günüň we Aýyň asmandaky tansy - Analema Kompasy we kartasy bilen syýahata çykan syýahatçyny göz öňüne getiriň. Emma bu syýаhat üçin kompas ýa-da GPS ýeterlik däl; Günüň we Aýyň tapawutly tansy ýol görkezýär. Ine, bu asman tansynyň ady: Analema. Günüň we aýyň bu haýran galdyryjy hereketleri, ýerleşýän ýerimizi kesgitlemekde, wagta düşünmekde we hatda gadymy döwürlerden bäri medeni hekaýalary döretmekde möhüm rol oýnaýar. Bu makalada, ylmy hasaplamalary we synlary birleşdirip, Günüň we Aýyň bu…

Kosmiki tans: Günüň we Aýyň asmandaky tansy - Analema

Kosmosyň Merjeni: 1SWASP J140747.93-394542.6 b-niň haýran galdyryjy orbitasy

Kosmosyň Merjeni: 1SWASP J140747.93-394542.6 b-niň haýran galdyryjy orbitasy 1SWASP J140747.93-394542.6 b, astronomiýa dünýäsinde örän haýran galdyryjy bir açyş hökmünde öňe çykýar. Bu ekzotik planeta, özboluşly orbitasy we syrlary bilen alymlaryň ünsüni çekýär. Esasy ýyldyzynyň daşynda aýlanýarka, bızden uzaklyk boýunça takmynan 420 ýagtylyk ýyly aralykda ýerleşýär. Bu makalada, bu haýran galdyryjy planetanyň açylyşy, aýratynlyklary we ylmy ähmiýeti barada maglumatlar beriler. Açylyş we Syn 1SWASP J140747.93-394542.6 b planetasy 2012-nji ýylda "SuperWASP" (Wide Angle Search for Planets) taslamasynda…

Kosmosyň Merjeni: 1SWASP J140747.93-394542.6 b-niň haýran galdyryjy orbitasy