Şahsy çäkler näme?

Çäkler töweregimizdäki görünmeýän çäklendirme bolup, nirede gutarýandygymyzy we beýlekileriň nireden başlanýandygyny bilmäge mümkinçilik berýär. Şahsy çäkler şahsyýetimizi kesgitlär - özümiziň aslynda kimdigimizi bilme duýgumyz.

Şahsy çäkler fiziki, emosional, ruhy, akyl taýdan kesgitlenmeli.

Sagdyn araçäkler manipulýasiýadan goraýar. Araçäkiň güýji her bir adam üçin tapawutlanýar. Olary hemmeler bilen we hemme ýerde kesgitlemeli.

Şahsy çäkler bize şeýle kömek edip biler:

·        özüňizi howpsuz duýmaga we howpsuz bolmaga

·        öz duýgularymyzy we başgalaryň duýgularyny tapawutlandyrmaga

·        öz pikirleriňize ynamly bolmaga

·        başgalara nähili garamalydygyny bilmäge

·        näçe şahsy maglumatlary paýlaşmalydygyny we haçan boljakdygyny bilmäge

Serhetleriň birnäçe görnüşi bar:

Material

Maddy araçäkler, zatlary ýa-da pullary nädip erkin karz berýändigiňize, karz almakda näderejede amatlydygyňyza we bu zatlar yzyna gaýtarylmasa özüňizi alyp barşyňyza degişlidir.

Fiziki

Bu şahsy giňişligiňiz, rahatlyk zolagyňyz hakda. Her bir adamyň öz fiziki çäkleri bar, köplenç bu fiziki degmek ýa-da giňişligiňize çozuş diýmekdir.

Emosional

Sagdyn emosional çäkler bilen, başgalar bilen gatnaşygymyzda özümizi rahat we howpsuz duýýarys. Adamy nädip tanaýandygymyzy we olaryň durmuşymyza näderejede laýykdygyny esaslandyryp, degişli mukdarda maglumatlary paýlaşýarys. Özümizi duýgularymyzda, pikirlerimizde ynamly duýýarys.

Intellektual

Käbir durmuş faktorlary akyl-paýhasymyza täsir edýär we bizi akyl taýdan ejizleşdirip biler, ýöne intellektual çäkler biziň pikir edýän we ynanýan zatlarymyza näderejede ynamlydygymyzdyr. Bu öz pikirlerimizi we ynançlarymyzy başgalaryň pikirlerinden we düşünjelerinden tapawutlandyrmak ukyby barada.

Utançsyz ýa-da günäkär bolmazdan çäkleriňizi arkaýyn görkezip bilmek möhümdir. Olary yglan edip, “ÝOK ”diýmegi öwreniň. Çäkleriňizi saklaň we beýlekileriň size gözegçilik etmegine ýol bermäň.

Sagdyn çäkleri kesgitlemek öz-özüňi tanamaklygy talap edýär. Özümizden we beýlekilerden garaşýan zatlarymyz, bize laýyk gelýän we belli ýagdaýlarda bize laýyk gelmeýän zatlar barada aýdyň bolmaly. Sagdyn araçäkleri kesgitlemek, ynamlylygy we aýdyňlygy öz içine alýan gowy aragatnaşyk endiklerini talap edýär.

Araçäkleri kesgitlemek aragatnaşyk, duýgularyňy aç-açan we hormat bilen beýan etmegi öz içine alýar. Bu talap etmegi öz içine almaýar, ýöne adamlardan size düşünmegini talap edýär. Sagdyn çäkleri kesgitlemek, özüňizi ideg etmegiň bir görnüşi hökmünde zerurlyklaryňyzy we ileri tutýan zatlaryňyzy tassyklamagy talap edýär. 

Sagdyn çäkleri kesgitlemek üçin üç sany ýönekeý ädim:

1-nji ädim: Mümkin boldugyça düşnükli we göni boluň. Düşünişmezlige getirmejek boluň.

2-nji ädim: islemeýän ýa-da halamaýan zadyňyzy däl-de, isleýän zadyňyzy gönüden-göni aýdyň.

3-nji ädim: Günäkärlik, utanç ýa-da ökünç bolsun, netijede ýüze çykýan islendik oňaýsyzlygy kabul ediň. Şeýle duýgular ilki bilen adaty wagty, çäkleri görkezip başlaň, soň bolsa beýle duýgular bolmaz.

Üçünji ädim, araçäkleri bilen meselesi bolan adamlar ýa-da ýok diýmegi halamaýanlar we muny öwredilendigi sebäpli adamlary begendirmek üçin öwrenişenler üçin adatydyr.

Biz zerurlyklarymyzy bildirmek erbet we egoist diýip pikir edýäris. Şeýle-de bolsa, ululykda sagdyn çäkleri kesgitlemekden gelýän oňaýsyzlygy kabul etmezlik, gahar-gazaba, manipulýasiýa, hyýanatçylykly(ýamanlyk) we streslere sebäp bolup biljek sagdyn gatnaşyklara razy bolmak diýmekdir.

Şahsy serhetleri gurmak üçin:

·        Etmek islemeýän ähli zadyňyzdan ýüz öwüriň.

·        Duýgularyňyzy beýan ediň.

·        Duýgularyňyzda we emosiýalaryňyzda dogruçyl boluň.

·        Karar beren badyňyza gürläň.

·        Üçünji taraplary goşmazdan, garşy tarap bilen göni problemalary çözmäge synanşyň.

·        Adamdan garaşýan zadyňyzy göni aýdyň, size düşünýänçä garaşmaň.