Awesta kitaby

Awesta Kitaby

Umumy Maglumat:

Awesta, Zoroastrizm (Otparazçylyk) dininiň mukaddes kitaby bolup, gadymy Pars dilinde ýazylan tekstdir. Bu kitap, Pars mifologiýasynyň, pelsepesiniň we dini ybadatlarynyň esasyny düzýär. Awesta, wagtyň geçmegi bilen böleklere bölünip, dürli tekstlerden ybarat bolan uly bir kolleksiýa bolupdyr. Bu tekstleriň käbiri dolulygyna häzirki güne gelip ýetmese-de, käbir bölekler häzirki wagtda hem bardyr.

Günümüze Gelen Esasy Kitaplar:

Ýasna:

Ýasna Awestanyň iň mukaddes we esasy bölümlerinden biridir. Bu kitap, ybadat we gurbanlyk däp-dessurlaryny öz içine alýar. Ýasna, Zoroastrizm dininde köpçülik bilen ýerine ýetirilýän rituallarda ulanylýan mukaddes sözlerden ybaratdyr. Ýasnanyň iň möhüm bölegini Gatalar, ýagny Zoroastrism dini esaslandyryjysy Zaratuştranyň aýdan ybadatlary düzýär.

Ýaşt:

Ýaşt (ýa-da "Ýaştlar") Awestanyň esasy pelsepe we mifologik eserlerinden biridir. Bu bölüm, hudaýlar we mukaddes ruhlar üçin aýdylýan öwgülerden we senalardan ybaratdyr. Ýaştlar, her bir hudaýyň aýratyn häsiýetini, wezipelerini we onuň hormatyna berlen dabaralary beýan edýär. Bu kitap Zoroastrizmde ahlak we jemgyýetçilik ýörelgelerine-de uly üns berýär.

Wendidat:

Wendidat (ýa-da "Widawdat" «Döwlere garşy kanun») Zoroastrizmiň dini we kanunçylyk tekstidir. Bu kitap, arassaçylyk, günälerden arassalanmak we jemgyýetçilik düzgünlerini düşündirýär. Widewdat, zoroastrizm dininde dünýäni we adamlary "dewalar" (ýagny, (döwler) şer güýçleri) ýaly güýçlerden goramak üçin berlen kanunlary öz içine alýar. Bu kitap, dini kadalary we dessurlary dolandyrýan kanunlar toplumy hökmünde kabul edilýär.

Günümüzdäki Awesta Ýazgylary:

Awestanyň günümüze gelip ýeten esasy bölekleri, biziň häzirem ulanyp bilýän ýazgylarymyzdan ybaratdyr. Bularyň arasynda iň möhümleri:

Ýasna: Ybadat we däp-dessur üçin esasy mukaddes tekst.

Ýaşt: Hudaýlara we ruhlara bagyşlanan senalar we öwgüler.

Wendidat: Dini arassaçylyk we jemgyýetçilik kanunlary.

Bu bölümler, Zoroastrizm dini bilen bagly esasy pelsepe, mifologiýa we kanunlary şu günlere ýetirýär. Şeýlelikde, bu kitaplar diňe bir dini praktikalaryň däl, eýsem, Pars mifologiýasynyň hem möhüm bölegini emele getirýär.