TEBIGATY GORAMAK – GELJEKKI NESILLERIŇ YNAMY

Adamzadyň taryhy bilen bilelikde tebigat hem hemişe onuň ýanyndady. Arassa howasy, süýji suwy, baý topragy we dürli-dürli janly dünýäsi arkaly tebigat bize ýaşaýşy bagyş edýär. Ýöne soňky onlarça ýylda adamzadyň tebigata edýän täsiri örän güýçlendi. Şäherleriň ulalmagy, senagatyň ösmegi, tehnologiýanyň çalt depginde öňe gitmegi bilen daşky gurşawyň aýawsyz ulanylmagy daş-töweregimize uly zyýan ýetirýär. Şonuň üçinem, häzirki döwrüň iň möhüm meseleleriniň biri – ekologiýany goramakdyr. Biz gündelik durmuşda tebigatdan giňden peýdalanýarys. Ýöne onuň mümkinçilikleriniň çäklidigini ýatdan çykarmaly däldiris! Tokaýlaryň köpçülikleýin kesilmegi ýerleriň çölleşmegine we ýabany haýwanlaryň ýaşaýyş ýerleriniň ýitmegine sebäp bolýar. Senagat galyndylary derýalarymyzy hapalaýar, awtoulaglardan çykýan gazlar bolsa howany zaýalaýar. Bularyň hemmesi, diňe bir tebigata däl, eýsem adamlaryň saglygyna hem düýpli howp döredýär. Häzirki wagtda dünýäde köp ýurtlar kömür, nebit ýaly adaty energiýa çeşmelerinden gaýtadan dikeldilýän çeşmelere geçmäge synanyşýar. Gün panelleri, ýel turbinalary, suwdan öndürilýän elektrik energiýasy – bularyň hemmesi daşky gurşawa zyýan ýetirmeýän tehnologiýalardyr. Şeýle çeşmeler diňe tebigaty goramak bilen çäklenmän, ýurduň ykdysady ösüşinde hem möhüm orny eýeleýär. Adam süýji suwsuz ýaşap bilmez. Ýöne dünýäniň köp ýerinde suw ýetmezçiligi kem-kemden güýçlenýär. Sebäbi suw çeşmeleri tygşytly ulanylmaýar, köp ýerde bolsa hapa akymlar derýalara goýberilýär. Şeýle ýagdaýlaryň öňüni almak üçin ýerli derejede hem, döwlet derejesinde hem suwy tygşytlaýjy çäreler zerurdyr. Mysal üçin, damjalaýyn suwaryş usullaryny giňden ornaşdyrmak, gündelik durmuşda suwuň gereksiz ulanylmagynyň öňüni almak zerur. Ekologiýa diňe hökümetiň çözmeli meselesi däldir. Her bir adamyň tebigata edýän täsiri bar. Bir adamyň çöpi ýerliksiz zyňmagy kiçijek zat ýaly görünse-de, müňlerçe adam şeýle edeninde uly meseleler döreýär. Şonuň üçin hem, ähli jemgyýetiň arasynda ekologik medeniýeti ösdürmek möhüm bolup durýar. Tebigat – diňe şu günüň däl, eýsem ertirki günüň hem baýlygydyr. Biz ony gorap bilsek, nesillerimiziň bagtyýar ýaşamagyna ýol açarys. Tebigaty goramak diňe bir ekologik çäre däl, eýsem adamzatyň geljegine bolan ynamynyň kepilidir.

Şageldi HYDYROW,

“Türkmenistanyň Ekologiýa hereketi” jemgyýetçilik guramasynyň hünärmeni.