1945-nji ýylda 14 sany pilot ABŞ BMC uçarlarynda adaty türgenleşme missiýasynda ýitirim bolýar . Uçuşyň ýolbaşçysy leýtenant Çarlz Teýloryň: " Biz häzir birgeňsi köpürjikleýän ýaşyl reňkdäki suwuň üstünden geçip barýas. Biz nirededigimizi bilemizok" -diýen sözleri gelip ýeten iň soňky sözleridi. Alymlar bu wakanyň üstünde birnäçe barlag geçirse-de hiç zat tapman "näbelli sebäplere görä" belligi bilen bu temany ýapýarlar. Ýitirim bolan amerikan uçarlary 1916-njy ýylda şol bir ýerde "Siklop" atly 306 adamlyk ýük gämisi, 1944-nji ýylyň…

Geçen makalamda belleýşim ýaly, biz düýşi oýa wagtymyz hem görüp bilerismi? Biziň oýa wagtymyzda görýän täsin zadymyz, has dogrusy ýatlamamyz bu düýş däl. Onuň ylmy ady déjà vu. Adamlar dežawýu effektini düýş bilen baglanyşdyrýarlar, çünki olar bolup geçýän hadysany ýadynda galan düýşleriniň käbir elementleri bilen meňzeş görýärler . Irki döwürlerde dežawýu başgaça oýa wagtynda görülýän düýş diýilse, häzirki wagtda bu çaklama ýalňyş diýlip bellenildi. Dežawýu-bu näme? Bu sözi siz, köplenç, kinofilmlerde, telewidenýelerde, gündeki durmuşyňyzda eşdip…

Nähili pikir edýärsiňiz? Biziň çagakak iň halamaýan zadymyz nämedi? Meniň pikirimçe, köpleriň jogaby, elbetde, uky bolsa gerek. Çünki çagalar işjeň hereketde bolýarlar, köp zatlary bilmek we tejribede barlap görmek isleýärler. Şonuň üçin hem olar, köplenç, uklamakdan "gaçýarlar". Emma uly adamlar olaryň tersine. Olaryň iň ejir çekýän zatlarynyň biri ukusyzlyk. Çünki biz ulaldygymyzça pikirlerimiz, aladalarymyz, ýerine ýetirmeli borçlarymyz köpelýär, çylşyrymlaşýar. Sözümizi jemläp aýtsak, adam özüniň uka mätäçligi esasynda çagalyk döwründen daşlaşýanlygyna düşünýär. Ählimiziň hem bilşimiz ýaly,…