Döredijilikli kontinent dizaýny: Ylmy-fantastiki we fantastiki dünýäleriň geografiýasy

Döredijilikli kontinent dizaýny: Ylmy-fantastiki we fantastiki dünýäleriň geografiýasy

Ylmy-fantastika, okyjyny we tomaşaçyny öňküden-de has köp dürli dünýälere alyp gitmek ukyby bilen tanalýar. Awtorlar we režisýorlar bu dünýäleri özboluşly we ýatdan çykmajak görnüşe getirmek üçin dürli tärleri ulanýarlar. Olaryň biri hem kontinentiň dizaýnydyr. Bu makalada ylmy-fantastik dünýäleriň öz geografiýasyny nähili emele getirýändigine we bu çyzgylaryň öz hekaýalaryna nähili täsir edýändigine serederis.

Ylmy-fantastik romanda geografiýanyň döredilmegi hekaýatyň dünýäsini kesgitleýän möhüm element bolup biler. Munuň kämil nusgasy Frank Gerbertiň "Dune" atly eseridir. Bu waka esasan durşyna çöl bolan Arrakis planetasynda bolup geçýär. Bu çöl geografiýasy hekaýanyň uly bölegini kesgitleýär, sebäbi gahrymanlaryň diri galmak üçin suwa mätäçligi, bu bolsa dünýäniň geografiki aýratynlyklarynyň esasyny diri galmak meselesi edýär.

Şonuň ýaly-da J.R.R.Tolkiniň "Ýüzükleriň hökümdary" atly eserinde "orta ýeriň" geografiýasy hem hekaýatyň uly bölegi bolup durýar. Daglar, tokaýlar, derýalar, düzlükler gahrymanlaryň ýöreýän we hekaýanyň ýüze çykýan ýeridir.

Emma ylmy-fantastik romanda geografiýa diňe bir fiziki arka plan däl. Şeýle hem ol hekaýanyň sosial-medeni ölçeglerini kesgitleýär. Mysal üçin, Ursula K. Le Guiniň "Mülksüzler" atly eserinde iki dürli planetanyň geografiýasy hekaýadaky jemgyýetleriň syýasy we jemgyýetçilik gurluşyny kesgitleýär.

Jeýms Kamerunyň "Awatar" filmindäki Pandora planetasy Kamerunyň hyýalynyň miwesi. Bu filmdäki Pandora planetasynyň geografiýasy örän ýokary hilde açylyp görkezilýär. Planetanyň geografiýasy Nawy halkynyň medeniýetine bolan täsiri üýtgeşik görkezilýär.

Çeşmeler:

1. Herbert, F. (1965). Dune. Chilton Books.
2. Tolkien, J.R.R. (1954). The Lord of the Rings. Allen & Unwin.
3. Le Guin, U.K. (1974). The Dispossessed. Harper & Row.
4. Cameron, J. (2009). Avatar [Film]. 20th Century Fox.