sci-fi writer, geographer
Li-Fi tehnologiýasy: Geljegiň internedi
2 minut alar
Li-Fi (Light Fidelity) — görünýän ýagtylyk aragatnaşyk (VLC) tehnologiýasyny ulanýan simsiz ulgam tehnologiýasydyr. Li-Fi ýagtylyk arkaly maglumatlary geçirýär we Wi-Fi-den has çaltdyr. Li-Fi maglumatlary 100 Gbps tizliginde geçirip bilýär, bu bolsa ony ýokary tizlikli internet üçin iň gowy çözgüt bolmagyna getirýär. Li-Fi Wi-fiden hem has howpsuz bolup, elektrik energiýasynyň sarp edilişi peseldýär. Wi-Fi elýeterli bolmadyk halatlarda Li-Fi ulanylyp bilner. Mysal üçin, Li-Fi hassahanalarda, fabriklerde we beýleki senagat desgalarynda ulanylyp bilner. Li-Fi mobil enjamlarda hem ulanylyp bilner, bu bolsa ony Wi-Fi-e garanyňda has ugurtapyjy çözgüt edýär.
Li-Fi iňlis alymy Harald Haas tarapyndan oýlanyp tapyldy. Haas ilkinji gezek 2011-nji ýylda Li-Fi-ni işe girizdi. Li-Fi şondan bäri çalt ösýär we dünýäniň köp ýurtlarynda ulanylýar. Li-Fi geljekde Wi-Fi ornuny eýelejek tehnologiýa hökmünde görülýär.
Li-Fi-niň käbir artykmaçlyklary şulardyr:
• Has çalt: Li-Fi Wi-Fi-den has çalt. Li-Fi maglumatlary 100 Gbps tizliginde geçirip bilýär.
• Has howpsuz: Li-Fi Wi-Fi-den has howpsuzdyr. Li-Fi-de maglumatlar ýagtylyk arkaly geçýär, bu bolsa olary radio tolkunlaryny ulanýan Wi-Fi-e garanyňda häklemegi kynlaşdyrýar.
• Elektrik energiýasynyň az sarp edilişi: Li-Fi Wi-Fi garanyňda energiýa sarp edijiligi pes. Li-Fi Wi-Fi garanyňda az güýç sarp edýän ýagtylyk arkaly maglumatlary geçirýär.
Li-Fi-niň käbir kemçilikleri şulardyr:
• Çäkli aralygyk: Onuň beýleki kabel tehnologiýalaryna garanyňda has çäkli aralygy bar, sebäbi ol ýeňil tolkunlar bilen aragatnaşyk saklaýar.
• Ýagtylyga garaşlylygy: Ýagtylyk çeşmeleriniň elýeterliligine bagly. Günüň ýagtylygynyň ýa-da beýleki yşyklandyryş çeşmeleriniň päsgelçilikleri signalyň hiline täsir edip biler.
• Ugrukdyryjy geçiriji: Alyjy bilen geçirijiniň arasynda dogry sazlaşyk talap edilýär. Bu bolsa mobil enjamlarda baglanşygy çäklendirip bilýär.
Çeşme:
• Haas, H. (2011). "Wireless data from every light bulb." TEDGlobal, Edinburgh, UK.