Syrly geografiýalar #5: Giperboreýa

Syrly geografiýalar #5: Giperboreýa

Giperboreýa gadymy grek mifologiýasynyň bir bölegi bolup, Demirgazygyň ujunda bar bolan diýlip hasaplanylýan rowaýaty materik.  Bu materik, aýylganç howa şertleri we barmak kynlygy bilen tanalýar. Gadymy çeşmeler Giperboreýanyň ilatyny adatdan daşary uzak we bagtly adamlar hökmünde suratlandyrýar.

Giperborýanyň geografiki ýerleşişi:
Gadymy ýazgylarda Giperboreýanyň takyk ýerleşýän ýeri görkezilmeýär, ýöne umumy kabul edilen teoriýa Demirgazyk polýusyň aňyrsynda bir ýerde ýerleşendigi. Gözlegçileriň köpüsi, Giperboreýanyň häzirki Arktika sebtine gabat gelýändigine ynanýarlar.

Giperboreýa we gadymy çeşmeler:
Gerodot ýaly gadymy taryhçylar Giperboreýany we onuň adamlaryny öz eserlerinde suratlandyrypdyrlar.  Gerodot Giperboreýanyň ilatynyň Apollona ybadat edýändigini we her ýyl baýramçylyk geçirýändigini ýazypdyr.

Giperboreýanyň taryhy we mifologiki mazmuny:
Giperboreýanyň taryhy we mifologiki mazmuny gadymy döwürlerden bäri köp ýazyjy we akyldarlar tarapyndan ara alnyp maslahatlaşylýar.  Plini we Gerodot ýaly taryhçylar köplenç bu rowaýata öwrülen ýerleri we ýaşaýan adamlaryny gadymy ýazgylarda suratlandyrypdyrlar. Giperboreýanyň ilatyny gadymy ýazyjylar "parahatçylykly, adalatly we uzak ömür sürüpdirler" diýip belläpdirler.

Geografiýasy we howa şertleri:
Giperboreýanyň geografiýasy amatsyz we kyn hasaplanylýar. Bu onuň elýeterli däl ýer hökmünde kabul edilmegine sebäp boldy. Ynançlara görä, bu ýerler sowuk, gar bilen örtülen we durmuş üçin gaty kyn şertler bar. Muňa garamazdan, Giperboreýanyň ýaşaýjylary bu şertlerde bagtly we sagdyn ýaşaýarlar.

Giperboreýanyň rowaýat bilen hakykatyň arasyndaky orny:
Giperboreýanyň hakyky ýerdigi barada takyk maglumat ýok. Köp gözlegçiler Giperboreýanyň mifologiki hekaýadygyny we hakyky däldigni pikir edýärler.

Giperboreýa gadymy grek mifologiýasynyň bir bölegi bolup, takyk geografiki ýerleşiş bilen baglanyşykly bolup bilmez. Emma Giperborea henizem adamlar baryp bilmeýän rowaýat we mistiki ýer hökmünde halk arasynda gyzyklanma döredýär.

 Çeşmeler:

• Geredot - Taryh
• Jean Baudet, "Mythologie de la Grèce antique"